Bijna de helft van de lokale bestuurders in Nederland kreeg in 2022 te maken met agressie of intimidatie. Het gaat dan om raadsleden, wethouders en burgemeesters. Ook krijgt 33% van de ambtenaren hiermee te maken. Hoe zit dat eigenlijk in de gemeente Dalfsen? We vragen het burgemeester Erica van Lente.
"Het aantal gevallen van agressie of intimidatie in onze gemeente ligt gelukkig een stuk lager. Wel zien ook wij een verschuiving als het gaat om gedrag. Mensen zijn steeds mondiger en soms ook brutaler. Dat merk je bijvoorbeeld aan de toon waarop mensen gesprekken voeren of berichten sturen. Ook zien we het terug in situaties waarbij inwoners raadsleden bezoeken of aanspreken in hun privé-omgeving. Denk aan een bezoek aan iemands huis of een wel erg stevig gesprek aan de telefoon. Dat zijn niet de manieren om met raadsleden in gesprek te gaan."
Raadsleden zijn volksvertegenwoordigers. Mogen inwoners hen niet 24/7 aanspreken?
"Raadslid ben je inderdaad 7 dagen in de week. Toch is het één van de rollen die de raadsleden hebben. Naast raadslid hebben ze ook hun baan, hun gezin, sport, vrienden. Natuurlijk mogen mensen een raadslid benaderen terwijl die langs de lijn van het sportveld staat. Maar, een raadslid mag ook grenzen stellen en aangeven hier graag op een ander moment over in gesprek te gaan."
Welke mogelijkheden hebben inwoners om het gesprek aan te gaan met raadsleden?
"Inwoners kunnen op donderdagavonden met raadsleden in gesprek. De ene week zijn er Podiumbijeenkomsten en kunnen ze de gehele raad toespreken. De andere week kunnen ze binnenlopen in de hal van het gemeentehuis en 1 op 1 of met meerdere raadsleden in gesprek gaan. Dit zijn de Gesprekbijeenkomsten. Willen inwoners graag dat raadsleden op locatie komen, omdat ze iets moeten zien? Dat kan ook. Dan nodigen inwoners de raadsleden uit voor een bezoek. Met deze verschillende manieren willen de leden van de raad de verbinding met de inwoners versterken. Bovendien willen ze zo meer inwoners spreken en hun ook meer tijd geven om hun mening te geven of idee te delen."
Hoe zorgen jullie als gemeente ervoor dat gesprekken goed gevoerd worden?
"Binnen de gemeenteraad zelf gelden regels voor het verloop van de vergaderingen en hebben we afspraken over de omgangsvormen. De overleggen zijn daardoor wat formeel, maar het zorgt wel voor structuur, orde en fatsoenlijke omgangsvormen. Als gemeenteraad, college en ook in de gemeentelijke organisatie volgen we trainingen op het gebied van weerbaarheid en voor het voeren van gesprekken. De inzet is dat we leren om goede gesprekken te voeren en te voorkomen dat het uit de hand loopt. Ook als mensen het niet met elkaar eens zijn. Het voorkómen van grensoverschrijdend gedrag vinden we belangrijker dan het trainen van vaardigheden om te leren omgaan met agressie en geweld. Daarnaast hebben we vastgelegd wat we doen als grenzen in contacten onderling of in contacten met inwoners of ondernemers wél overschreden worden. Ambtenaren, raadsleden en bestuursleden hebben dan de mogelijkheid en eigenlijk ook de plicht om dit te melden."
En als inwoners vinden dat er sprake is van agressie of intimidatie door een ambtenaar, raadslid, wethouder of burgemeester?
"Als inwoners vinden dat ze niet netjes zijn behandeld door een ambtenaar, raadslid, wethouder of burgemeester, dan kunnen zij een klacht indienen bij de gemeente. Uiteraard hoop ik dat niemand van de mogelijkheid om een klacht in te dienen gebruik hoeft te maken. Inwoners niet en ambtenaren, raadsleden en wethouders ook niet. Als gemeente doen wij ons best om de verbinding met inwoners te versterken. In het gesprek met inwoners willen we met een open blik, respect en op een fatsoenlijke manier met elkaar het gesprek aangaan. Dat betekent niet dat we het altijd overal over eens zullen worden. En dat betekent niet dat er geen emoties mogen zijn. Maar laten we ons wel fatsoenlijk blijven gedragen."